[AAR] Europe in Agony: Thirty Years War

[Grohmann]

W ramach testów nowych zasad opcjonalnych do gry Thirty Years War, ze stajni GMT, zamieszczam dla zainteresowanych After Action Report z najnowszej rozgrywki.

[Grohmann]

Minęły już dwa lata wojny. Po licznych manewrach, których tu nie będziemy teraz omawiać strony konfliktu znalazły się w pozycjach wyjściowych.

Po stronie Cesarza, oprócz tzw. sił imperialnych, stanęła Liga Katolicka wystawiając własną armię pod komendą niezwyciężonego wodza Bawarczyków, Tillyego. Oprócz tego wspaniałe wojska hiszpańskie pod postacią Armii Flandryjskiej.
Do tego dochodzą skromne siły saksońskie.

W obozie protestantów natomiast potężna i bitna armia najemnicza Ersnta von Mansfeld wraz z Czeskimi siłami rebeliantów skoncentrowała się w Czechach. Dodatkowo sprawę anty-habsburską wpierają rebelianci węgierscy.

[Grohmann]

1 etap, 1620-1621 A.D.

Mansfeld, szwedzki pies wojny został mianowany przez Elektora Fryderyka V naczelnym dowódcą sił protestanckich jegomości. Zebrał wszystkie dostępne siły, obsadził silnym 8000 garnizonem twierdzę praską, po czym pomaszerował na Drezno, rozbijając w krótkiej potyczce 5000 korpus osłonowy Saksończyków. Następnie zdobył zamki drezneńskie aby ruszyć dalej na Lipsk. 12000 armia saksońska pod wodzą Elektora Johna Georga oddała pole 28000 armii wroga i zamknęła się za murami twierdzy lipskiej. Rozpoczęło się oblężenie. Po 3 miesięcznym oblężeniu zniecierpliwiony Mansfeld zarządził szturm. Saksończykom ostatkiem sił udało się zatrzymać szturmujących. Obie strony straciły około 6 tysięcy żołnierzy. Oblężenie trwa dalej.

Tymczasem Cesarz zgodził się po długich wahaniach na propozycję Wallensteina na sformowanie armii pod jego komendą. Wallenstein zaciągnął na żołd około 10000 najemników. Następnie z armią liczącą 24000 ludzi ruszył na Węgry aby skruszyć rebelię. Węgierscy rebelianci pod wodzą Gabora Bethlene w liczbie około 15 tysięcy nie mieli większych szans. W dwóch bitwach pod Pressburgiem i Kasseq ponieśli drastyczne klęski. Gabor został zmuszony do podpisania kapitulacji. Rebelia została zakończona. Armia imperialna wróciła na leże zimowe do Górnej Austrii przygotowując się do następnej kampanii.

Hiszpańska Armia Flandryjska dzięki trwającemu pokojowi z tzw. Holendrami ruszyła na kampanię do Palatynatu Reńskiego. Nie napotykając oporu opanowała posiadłości w Oppenheim, zmusiła podstępem do kapitulacji silną twierdzę protestantów Manhheim i obległa stolicę Elektora Fryderyka V, Heidelberg.

W odpowiedzi na sukcesy imperialne na Węgrzech i hiszpańskie w Palatynacie do wojny po stronie Protestantów dołączyły Badenia i Dania. Wystawiając odpowiednio 13000 i 16000 żołnierzy.

Siły Ligi Katolickiej natomiast poświęciły czas na rekrutację i uzupełnienie stanów, zwiększając swoją liczebność do 22000 i przygotowując się do przyszłej wielkiej kampanii.

Mapka strategiczna:

http://img12.imageshack.us/img12/3494/map1etap.jpg

[Grohmann]

2 etap, 1622-1623 A.D.

1622 A.D.

Front zachodni:
Heidelberg po paru miesiącach skutecznego oblężenia pod komendą osławionego zdobywcy fortec Spinoli, skapitulował. Cały Palatynat Reński dostał się pod panowanie hiszpańskie.
Tymczasem siły badeńskie, głównie złożone z milicji, wsparte skromnym zaciężnym kontyngentem nie podjęły się żadnej kontrakcji. George Badeński nie zdecydował się na większy ruch niż szachowanie pozycji wroga.

Front czeski & saksoński:
Katolickie siły z początkiem roku przystąpiły do zdecydowanej ofensywy również na tych frontach. Wallenstein zebrawszy po drodze kontyngenty austriackie i śląsko-morawskie skierował się prosto na twierdzę praską. Po dwóch zaciekłych szturmach, okupionych około 10000 poległych, twierdza jednak padła. Kolejne centrum protestantów zostało wyeliminowane.

Tymczasem Tilly ze swoją armią pomaszerował na odsiecz Lipska i w dwóch bitwach zmusił Mansfelda do zwinięcia ponad rocznego oblężenia. Radość Saksończyków była ogromna. Okupiona jednak śmiercią elektora saskiego Johna.

Na północy z kolei duńskie siły umacniały swoje pogranicze. Pod protektorat króla Christiana poddały się Hamburg i Lubeka.

1623 A.D.

Front zachodni:
Wkrótce skończył się rozejm z rebeliantami niderlandzkimi. Spinola wyznaczył siły do pilnowanie świeżo zdobytych twierdz, po czym sam z główną armią pomaszerował walczyć z wrogami Imperium.
Badeńskie siły dalej zachowawczo pozostały na własnych ziemiach.

Front saksoński.
Tym razem Mansfeld po najęciu przez zimę świeżych sił przystąpił do kontrofensywy. Uderzył ponownie na Lipsk na armię Tilly'ego. Siły bawarskie nie zdążyły się wystarczająco wzmocnić. Z drugiej strony Tilly nie chciał oddawać na łaskę wroga dopiero co oswobodzonej twierdzy. Postanowił zamknąć się w fortecy licząc na odsiecz pobliskiej armii imperialnej. Jednak popełnił błąd. Gdyż nie uwzględnił w swoich kalkulacjach sił duńskich. Okazało się nagle, że Duńczycy forsownym marszem przeszli Brunszwik i wkroczyli na teren Saksonii. Po czym dołączyli do oblężenia zwiększając znacząco przewagę.

Wallenstein zamierzał skoncentrować wszystkie siły i dopiero ruszyć na odsiecz, lecz w tej dramatycznej sytuacji nie było czasu na zwłokę. Ruszył bez wahania. Doszło do pierwszej wielkiej bitwy tej wojny (3 bitwa pod Lipskiem) Siły bawarsko-imperialne starły się z duńsko-protestanckim konglomeratem wojsk. Walka była ciężka i wyrównana. Lecz fortuna tego dnia była łaskawsza dla sił protestantów. Odnieśli wielkie zwycięstwo. Wallenstein musiał wycofać się pośpiesznie do Drezna. Natomiast zrezygnowany garnizon Lipska otworzył wrota wrogowi. Tilly (70 letni ale wciąż żwawy) uprzedzony o tym podstępie zdążył wraz z młodym elektorem Wiliamem spuścić się po linach i uciec na przygotowanych koniach. Natomiast rozwścieczony Pappenheim zamknął i wysadził się w cytadeli nie chcąc hańbiąc honoru ucieczką.

Mapka strategiczna z końca:

http://img228.imageshack.us/img228/2788/map2na.jpg

[Grohmann]

3 etap 1624-1625 A.D.

1624 A.D.

Kampania rozpoczęła się w raz z wiadomością o zdobyciu przez Hiszpanów Bredy. Republika pod wpływem strachu wzięła na żołd armię Christiana. Który to łasy na pieniądze chętnie się zgodził. Natychmiast pomaszerował w stronę Niderlandów. Jednak tym razem pazerność zgubiła go. Wysłał swoich pułkowników do Zjednoczonych Prowincji, sam postanowił najpierw splądrować prowincje Munster i Osnabruck.

Tymczasem Wallenstein widząc, że Protestanci rozdzielili siły podążył za słabszą armią. Po drodze przekonał siłą perswazji Saksonię aby ponownie dołączyła do Cesarza. Następnie po forsownym marszu dopadł Christiana w Munster i rozgromił najemników objuczonych łupami. Christian poległ w walce. Protestanci byli zszokowani takim obrotem sprawy. Siły się wyrównały. Każda strona dysponowała teraz po jednej armii.

Obie strony pozostały czas spędziły na rekrutacji dodatkowych żołdaków.

1625 A.D.

Strona protestancka pozyskała fundusze od swoich sojuszników, wzmocniła ponownie swoje siły, głównie w Alzacji. Natomiast nie podjęła żadnych operacji wojskowych.
Z kolei Wallenstein nie próżnował. Postanowił porzucić tabory aby zwiększyć możliwości operacyjne. Zdobył w szybkim szturmie Hamburg, następnie zmusił do kapitulacji Lubekę. Spacyfikował Holsztyn i Jutlandię. Duńczycy zostali odcięci od swoich baz zaopatrzeniowych, a ponadto w Saksonii popadli w izolację co jeszcze bardziej pogorszyło ich sytuację. W skutek powyższych udało się na drodze dyplomatycznej zmusić Duńczyków do wycofania się z wojny. Mansfeld został sam z nieopłaconą armią żołdaków.
Z końcem roku Wallenstein próbował zdobyć Magdeburg szturmem, ale garnizon wsparty milicją miejską dzielnie obronił miasto.

Sytuacja z końca 3 etapu:

http://img208.imageshack.us/img208/3221/mapzt.jpg

[Grohmann]

4 etap 1626 A.D.

Po zbyt długiej przerwie zimowej obie strony przystąpiły do dalszych bojów.
Tym razem idąc za ciosem hiszpańska armia Spinoli przystąpiła do oblegania Bergen. Schlick i Anhalt wsparli własnymi siłami jednostki Republiki.

Po zniszczeniu armii Christiana z Brunszwiku i wycofaniu Duńczyków z konfliktu Fryderyk V postanowił skoncentrować swoje pozostałe siły. A przy okazji odzyskać własną prowincję. Badeńskie ugrupowanie po kolejnych zaciągach ruszyło w stronę Palatynatu Reńskiego zdobywając po drodze Strasburg i Landau. Mansfeld w raz ze swoją armią najemniczą porzucił Saksonię i udał się na południowy zachód aby połączyć siły z Georgem Badeńskim.

Katolicy postanowili poświęcić Palatynat aby wykorzystać tę chwilę na umacnianie własnych pozycji. Tilly stara się odbudować armię dzięki funduszom Ligi Katolickiej. Wallenstein próbuje zmusić Brandenburgię do przyłączenia się do obozu Cesarza. Hiszpanie ściągnęli na front niderlandzki 15000 weteranów.

Z końcem roku Mannheim padło i prawie cała prowincja znowu znalazła się w rękach protestantów. Jedynie stolica Heidelberg pozostała w rękach silnego hiszpańskiego garnizonu. Wykształciła się ciekawa sytuacja, w której skoncentrowana armia protestantów mając nieznaczną przewagę liczebną znajduje się w pozycji środkowej w stosunku do trzech katolickich ugrupowań.

Sytuacja z końca 1626 roku:

http://img685.imageshack.us/img685/944/mapdjv.jpg

[Grohmann]

4 etap, 1627 A.D.

Rok upłynął pod znakiem dużej aktywności Katolików i ograniczonych działań Protestantów.

Wallenstein wiosenną kampanię spędził w księstwie Brunszwiku. Jako, że w pobliżu nie było żadnej liczącej się protestanckiej armii, każdy zamek i miasto bez walki uległo armii imperialnej. Ziemie Brunszwiku dołączyły do strony katolickiej.
Latem przy pomocy dyplomacji i demonstracji siły w wykonaniu Wallensteina, Elektor brandenburski dołączył do obozu cesarskiego. Zatem cały opór na północy Rzeszy został stłamszony.
Jesienią armie rozłożyły się na leże zimowe w Dolnej Saksonii, konsolidując przy okazji ostatnie zdobycze.

Liga Katolicka cały rok powstrzymywała się od jakichkolwiek działań. Tilly mnożył wysiłki aby odbudować zniszczoną armię.

Protestanci nie podjęli się przeprowadzenia kampanii, ograniczając się do potyczek z Hiszpanami okupującymi Heidelberg.
Fryderyk V podjął różne zabiegi dyplomatyczne. Udało mu się pozyskać fundusze od wrogów Cesarza na opłacenie własnej armii oraz na nowe zaciągi rekruta. Dodatkowo akcja dyplomatyczna w Stambule przyniosła efekt, Turcja najechała pogranicze austriackie, odciągając część dostępnych zasobów imperialnych.

Sytuacja z końca 1627 roku:

http://imageshack.us/a/img839/673/mapunw.jpg