I Ty jesteś chłopem

[Karel W.F.M. Doorman]

"Pańszczyzna okresu I Rzeczpospolitej przywodzi na myśl jednoznacznie złe skojarzenia – skrajnego ucisku, wyzysku, ubóstwa. Bywa porównywana z niewolnictwem, a czasem wręcz z nim zrównywana. Często nie zdajemy sobie jednak sprawy, że zjawisko to nie było zupełnie jednolite i w różnych okresach przedstawiało się inaczej."

https://klubjagiellonski.pl/2016/09/10/ ... s-chlopem/

[Darth Stalin]

"Pańszczyzna okresu I Rzeczpospolitej przywodzi na myśl jednoznacznie złe skojarzenia – skrajnego ucisku, wyzysku, ubóstwa. Bywa porównywana z niewolnictwem, a czasem wręcz z nim zrównywana. Często nie zdajemy sobie jednak sprawy, że zjawisko to nie było zupełnie jednolite i w różnych okresach przedstawiało się inaczej."

https://klubjagiellonski.pl/2016/09/10/ ... s-chlopem/

Fajny tekst ale zdecydowanie zbyt krótki... i płytki. Bo nie dotyka tematu DLACZEGO pańszczyzna (której efektem było "przypisanie" chłopów do ziemi) - a generalnie była skutkiem braku wystarczającej ilości gotówki w obrocie, po prostu.
Jakby w ówczesnej Rzplltej była odpowiednia ilość monet (czyli kruszcu!) to nikt by się nie bawił w pańszczyznę tylko normalnie wprowadzał czynsze - bo byłoby to wygodniejsze i dla szlachty (w końcu moneta w sakiewce zdecydowanie ułatwia wszelki obrót) i dla chłopów (z tych samych powodów tudzież umożliwienia gromadzenia kapitału, choćby na rozbudowę własnego gospodarstwa).
Czyli trzeba było iść w odzyskanie Śląska (kopalnie!) a nie w Dzikie Pola...

[Karel W.F.M. Doorman]

Fajny tekst ale zdecydowanie zbyt krótki... i płytki. Bo nie dotyka tematu DLACZEGO pańszczyzna (której efektem było "przypisanie" chłopów do ziemi) - a generalnie była skutkiem braku wystarczającej ilości gotówki w obrocie, po prostu.
Jakby w ówczesnej Rzplltej była odpowiednia ilość monet (czyli kruszcu!) to nikt by się nie bawił w pańszczyznę tylko normalnie wprowadzał czynsze - bo byłoby to wygodniejsze i dla szlachty (w końcu moneta w sakiewce zdecydowanie ułatwia wszelki obrót) i dla chłopów (z tych samych powodów tudzież umożliwienia gromadzenia kapitału, choćby na rozbudowę własnego gospodarstwa).

Pełna zgoda. O tym sie jednak często nie pisze. Ja doczytałem w "Oksfordzkiej historii unii polsko-litewskiej" Roberta Frosta.

Czyli trzeba było iść w odzyskanie Śląska (kopalnie!) a nie w Dzikie Pola...

I wojować z Luksemburgami? Po tym, jak Kazio III dostał bęcki?
Swoją droga Jagiellonowie przecież siedzieli w Czechach. tylko albo wymierali, albo Turcy ich skracali z żywotem (Ludwik pod Mohaczem). Jeszcze za Zygmunta I Jagiellończyka istniał pomysł (na pewno habsbursko-moskiewski, a chyba też i szwedzki) zrobienia wielgachnemu państwu Zygi kęsim i rozebraniu go. Sprawę rypnę;li nasi pod Orszą we wrześniu 1514, gdzie przerobili Moskali na konserwy. Pomysł upadł, problem został. Luksemurgowie komplowali z rycerzami szpitalnikami z Prus. A tych dopiero Kazimierz IV nieco przydeptał, a zakończył jego syn Zygmunt. Wg mnie szans na odzyskanie Śląska zwyczajnie nie było. Poza tym myśmy tez mieli złoto. Ino takie słone

[Karel W.F.M. Doorman]

Jak już cesarstwo osłabło, to myśmy mieli problem na wschodzie. A mielisym go, bo trzeba było pochować Wielkiego Mistrza zakonu szpitalników. Wiśta-wio, łatwo powiedziec.

[Raleen]

Czynsz w pieniądzu był rozwinięty pod koniec średniowiecza. Nie wiem czy dominował, ale na pewno dużo większa ilość świadczeń była w pieniądzu. Dopiero później ewoluowało to w kierunku pańszczyzny. Nie kwestionując tego o czym pisaliście, przyczyną było to, że w XVI wieku szlachcie bardziej opłacała się ta forma czynszu ze względu na to, że zboże było w cenie, eksport za granicę rósł. Wolała zamienić czynsze pieniężne i naturalne na pańszczyznę, bo tamte dewoluowały się, a wartość pańszczyzny, przy dobrym gospodarowaniu majątkiem, wtedy relatywnie wzrosła. Potrzeba było rąk do pracy. Potem to się zaczęło zmieniać, ale system pozostał takim jak go stworzono.

[Karel W.F.M. Doorman]

Czynsz w pieniądzu był rozwinięty pod koniec średniowiecza. Nie wiem czy dominował, ale na pewno dużo większa ilość świadczeń była w pieniądzu. Dopiero później ewoluowało to w kierunku pańszczyzny.

Wyewoluowało, bo brakowało kruszca na rynku.

W XVI wieku szlachcie bardziej opłacała się ta forma czynszu ze względu na to, że zboże było w cenie, eksport za granicę rósł.

Kmieciom się też opylało.

"Gdy pan przyjdzie, dobrze orze, gdy odejdzie, to już gorzej"

Tak ktoś pisał.

Potrzeba było rąk do pracy. Potem to się zaczęło zmieniać, ale system pozostał takim jak go stworzono.

Ręce do pracy były. Nawet uboźsi kmiecie pracowali na cudzym. Zawsze można było dorobić.
Po prostu w braku pieniądza łatwiej było nie płacić. A robote wymusić trzeba było. W naszych Panie czasach wystarczy krzywy wzrok pryncypała/klienta. A wtedy?

[Karel W.F.M. Doorman]

https://plus.gazetakrakowska.pl/prof-ma ... 3-18224057

[Darth Stalin]

https://plus.gazetakrakowska.pl/prof-ma ... 3-18224057

To jest dobre:

Reymont pokazał jak zwarta musi być gromada, by móc stawić czoła największym zabójcom: nędzy, głodowi, wrogowi wewnętrznemu i zewnętrznemu. Gromada musi się bronić. Proszę sobie uświadomić, że mimo tej nieustannej walki o byt, niszczycielskiej gospodarki, nadal np. mamy lasy - nie wycięto w pień drzew, by się ogrzewać. Wiedziano, że natura musi się odradzać, dlatego część musi pozostać. Część zboża musi zostać niezjedzona, bo coś trzeba zasiać wiosną. Aby zadziała się odpowiednia spójność społeczna i gra do jednej bramki, życie mieszkańców wsi było podporządkowane cyklicznym rytuałom i zwyczajom, od podejścia do codziennej pracy na aranżacji małżeństwa kończąc.

Czytam sobie teraz taką pracę:
https://wydawnictwoavalon.pl/produkt/po ... dniowieczu
i tam to jest wprost pokazane, jak kształtowała się szwajcarska odrębność oparta właśnie na lokalnych wspólnotach, powstałych dla wspólnego zasiewu czy wypasu, bo inaczej nikt by nie przetrwał.

[Karel W.F.M. Doorman]

Szwajcarzy mieli przewalone bardziej, niż ludzie mieszkający na niżu. Kiepska ziemia, krótki okres wegetacyjny, ostra zima. Nie było miejsca na indywidualizm, bo ja Tobie dzisiaj, Ty mi jutro.