Przepraszam, ale to znowu ja.
Wczoraj miałem przyjemność uczestniczyć w 2 turowej (bardzo dużo wyjaśniania i nauki) rozgrywce Scenariusza 3 Rozwój Imperiów.
Graliśmy bez Assyrii.
Nie chcę opowiadać co się działo bo ten wpis jest o czym innym. Powiem jedynie, że Babilonia (Marek) doszła prawie do wybrzeża Morza Śródziemnego i tylko dwukrotny najazd Elamu spowodował, że Babilon nie wygrał gry. Hetyci (Leo - wygrał) tradycyjnie zajęli się Anatolią omalże nie tracąc Hatussy z powodu najazdu Kasków. Mitanni (Grzegorz) szli na Karkemisz i Ugarit, ale w pewnym momencie ich napór załamał się i byli ostatni. Egipt tradycyjnie i powolutku doszedł do Tyru.
Ta rozgrywka była bardzo pouczająca ponieważ pozwoliła mi w toku tłumaczenia mechanizmów rozgrywki, samemu przemyśleć i uświadomić sobie parę kwestii.
Od początku i do rzeczy.
Warto na początek zrozumieć co jest czym w grze.
Miasto na planszy to nie miasto.
To obszar zagospodarowany i zurbanizowany, w jakimś stopniu ufortyfikowany. Patrząc na Mezopotamię jedno pole miasta to około 10-15 miast i miasteczek plus dziesiątki wsi.
Bitwa w grze to nie bitwa. To kampania tocząca się na danym obszarze wyobrażonym przez pole miasta.
Co z tego wynika. Otóż nie trzeba się spieszyć i przejmować niepowodzeniem. De facto walcząc o panowanie nad miastem prowadzimy skomplikowaną kampanię o zdobycie władzy nad kilkoma, kilkunastoma miastami. Czyli. Wchodzimy na obszar za 1 punkt akcji i 1 punkt akcji wydajemy obowiązkowo na walkę. Ma miejsce "bitwa". Dla nas najważniejsze by zadać wrogowi jak największe straty, ale przy najmniejszych własnych. Do tego używamy shiftów, które zmniejszają lub zwiększają liczbę uzyskaną na kostce.
Przykład. Szturmujemy pole z miastem o sile 2 (DS 2). Wyrzuciliśmy 5 i wróg też 5 na kostce. Mamy przewagę 3 shiftów. Patrząc na to co się dzieje na całej planszy musimy podjąć decyzję.
Spoglądamy do tabeli strat. 2 DS spadną całkowicie przy poziomie strat 80%. Czyli żeby z 5 zrobić 8 musimy zużyć wszystkie 3 shifty. Ale wtedy nasza armia (powiedzmy, że 6 INF) straci 50% sił (3 INF). Możemy jednak zostawić 50% straty dla miasta - wtedy straci 1 DS, a z wyniku obrońcy odjąć 3 shifty. Wyjdzie 20% naszych strat.
Co to oznacza. oznacza to, że wygraliśmy tę kampanię, ale musimy się cofnąć. Tym niemniej nie tracimy 1 punktu akcji za przegraną i jeżeli mamy jeszcze 2 punkty akcji idziemy znowu do walki. Tym razem miasto ma już tylko 1 DS. My mamy 5 INF, co daje nam 5 shiftów i raczej pewne wykończenie obrony już bez strat własnych.
Zrozumienie, że walki trwają w jednej aktywacji 12 lat, że wejście na obszar to nie wejście do pojedynczego miasta oraz że nie toczymy jakiejś bitwy, ale na naszych oczach rozgrywa się cała kampania (oczywiście z jakąś kulminacyjną, decydującą bitwą w tle) - pozwoli nam zyskać właściwe odniesienie i zrozumienie języka gry.
W tej grze nie ma za wielu kart i zasad.
Zapoznaj się z nimi dokładnie. Znajomość zagrożeń ogólnych i specyficznych dla twojego Imperium pozwoli ci zabezpieczyć się do pewnego stopnia przed nimi. Warto poświęcić na to nawet całą pierwszą turę gry. Spokojnie. Masz czas w tej grze!
No właśnie.
Masz mnóstwo czasu! Nawet w grze składającej się z 4 Tur czasu jest mnóstwo by wygrać. Nie spiesz się. Umocnij się w miejscach przewidywanych zagrożeń. Nawet jak nie zdoła to wyeliminować katastrofy to znacznie ograniczy jej skutki. A to pozwoli ci na spokojną ekspansję poza swoje Imperium. Ponieważ... ponieważ gdy ekspansja nabierze rozpędu twoja armia będzie daleko od kraju. A znaczne siły najemników wystawianych poza granicami spowoduje, że nie będzie kogo wystawić w kraju w fazie odtwarzania Manpower. I klops. Lepiej zawczasu przygotować obronę Imperium.
Docelowy obszar pozwalający w przeliczeniu na punkty zwycięstwa zyskać pierwsze miejsce - przy dobrych wiatrach możesz zająć już w 1 Turze. Ale potem może być już tylko gorzej.
Lepiej się przygotować przez kilka tur zajmując najważniejsze punkty na planszy by przeszkadzać wrogom. I... budować swoją siłę.
A co jest siłą w grze?
Siłą w grze jest srebro!
Przeciwnicy napinają się. Zdobyli nawet więcej nowych obszarów niż ty. Mają więcej srebra. Ale znowu się napinając wydają więcej srebra niż ty. Twoje zapasy rosną. Ich nie. W pewnej turze będziesz miał o wiele więcej niż każdy z przeciwników. I wtedy wystarczy poczekać aż suma nieszczęść u któregoś z sąsiadów spowoduje, że jego armia będzie albo daleko, albo daleka od potęgi. Jego miasta nadpalone. To jest Twój czas. Uderzaj.
Wydawanie srebra do ostatniej sztuki jest konieczne w 1 turze gdy jest go niewiele. Potem nie wolno się ponieść chęci wydawania wszystkiego. Spokojnie. Oddaj nawet jakieś zdobyte miasto wrogowi. Niech się cieszy. Jaką ma z tego korzyść? Gdy nie odbudowałeś murów (0 DS) to wróg nie dostaje srebra z plądrowania. Sam jak się napali to wyda srebro na najemników i odbudowę murów. A... najemnicy mogą zniknąć (przegrzanie liczby wojsk w stosunku do poziomu Manpower) i już nie będzie tak silnej obrony. Mogą też dopaść wroga nieszczęścia, które umożliwią powrót do tego miasta.
Genesis jest grą, w której nic nie przekreśla twojej szansy na zwycięstwo. Chyba, że katastrofa zdarzy się w ostatniej turze gry.
Pozory losowości (w walkach jest losowość, ale do przewidzenia i zmiękczenia shiftami) są dobrze kontrowane w grze.
W ostatniej rozgrywce Babilończyk narzekał, że karta Elam się pojawiła dwa razy. Tłumaczyłem mu, że przy 5 graczach czyli w normalnej grze przechodzi przez Turę 25 kart. Czyli prawie połowa. Z tego względu trzeba założyć, że karta Elam będzie na pewno. I przygotować obronę. Los będzie tylko w tym, że najazd Elamu może się przebić przez przypadek przez przygotowane wojska i umocnienia. Ale być może wystarczy dobrze policzyć. Babilon ma bodajże 18 INF na początku. Miasto graniczne rozbudujmy do 3 DS. Zostawiamy w nim 8 INF. I... Elam z 12 INF i królem ma 1 shift! No tylko kostki mogą mu pomóc! A 10 INF z królem spokojnie zaczyna podbój północy.
Podobnie straty za brak lub posiadanie monumentów z czasem możemy zbalansować budując 2 monumenty. Nie dość, że dzięki nim mamy 2 punkty zwycięstwa to jeszcze zawsze stracimy z kart bogów tylko 4 srebra.
Jedynym zamierzonym przez autora biczem bożym na Imperia są Ludy Morza. Z królem o wartości 2 i przy wyrzuceniu 9-10 na dwóch kostkach (9-10 INF) pojawia się młot z 4 shiftami (2 za króla i 2 za wartość bojową tych barbarzyńców). Potrafią narozrabiać.
Kończąc podzielę się refleksją, że przed pierwszą rozgrywką myślałem, że to jest gra o pociągach pancernych z szybkimi podbojami, rozgramianiem przeciwników w jedną turę itp. Nie. Mechanizmy gry, nawet nie z pozoru proste i czasami prymitywne - świetnie oddają miąższość, ospałość i niedowład wielkich Imperiów tego okresu. A także wagę pojedynczych wybitnych władców. A także słabość w utrzymywaniu zbyt rozciągniętych królestw. A także...
