Master Yoda pisze: ↑wtorek, 8 grudnia 2020, 23:04
Wystąpię trochę w roli adwokata diabła. Gry TiSu nie są aż tak złe, jak mogłoby się wydawać po lekturze postów na tym Forum. Jeżeli mówimy o grach w Systemie TiSu WB95, to w sumie jest w tych grach wszystko czego trzeba tyle, że w dość dużym uproszczeniu. Jest zaopatrzenie, dowodzenie, lotnictwo, dezorganizacja, nawały artyleryjskie, itd., czyli w sumie wszystkie elementy niezbędne do przedstawienia operacji militarnej z I połowy XX wieku w grze planszowej tyle, że (powtórzę) w dość dużym uproszczeniu. Dla jednych będzie to zaleta, dla innych wada. Jedni wolą grać w gry o bardziej rozbudowanych przepisach, inni wolą prostsze gry, bo łatwiej im zapamiętać i stosować wszystkie zasady. Ważne jest moim zdaniem wyważenie proporcji zaawansowania zasad mających na celu jak najwierniejsze odwzorowanie pola walki i grywalności. Inaczej mówiąc, żeby nadmierne rozbudowanie zasad nie zabiło przyjemności z gry. Tym bardziej, że mówimy mimo wszystko tylko o grze, która ma być pewną formą rozrywki i która nigdy nie odda w 100% rzeczywistości. Moim zdaniem gry TiSu dają sobie z tym radę dobrze. Dochodzi do tego wspomniana we wcześniejszych postach bariera językowa. Łatwiej przyswoić przepisy z 10 stron instrukcji po polsku niż z 40 stron instrukcji po angielsku. Wątpliwości co do interpretacji zasad pojawią się zarówno w grach TiSu (być może będzie ich więcej) jak i w grach wydawnictw z innych krajów.
O popularności gier TiSu decydują jeszcze (oprócz tego, że gry są wydawane po polsku) moim zdaniem:
- cena - gry TiSu kosztują 85zł podczas gdy gry wydawnictw z innych krajów teraz już powyżej 200zł (np. Stalingrad 42 GMT blisko 300zł na fortgier.pl), a jak napisałem wyżej, gry TiS nie są aż takie złe,
- szeroka tematyka wydawanych tytułów - np. w Systemie WB95 wydane są praktycznie wszystkie najważniejsze operacje II Wojny Światowej, a więc poznając dość proste zasady Systemu w łatwy sposób możemy rozegrać wszystkie najciekawsze momenty II Wojny Światowej i to stosunkowo niewielkim kosztem (za cenę jednej gry zagranicznej dostajemy 3-4 gry czyli zamiast jednego Stalingradu z GMT mamy np. Stalingrad, Kursk i Korsuń) - każdy znajdzie coś dla siebie.
Nie chcę też pisać o wpływie na ocenę gier wydawanych przez TiS relacji, jakie niektórzy mają z Panem Wojciechem Zalewskim. Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że niekiedy jakieś zaszłości mają duży wpływ na ocenę tych gier przez niektórych Forumowiczów. Nie wnikam kto ma rację w "sporach" czy "konfliktach" (czy jak by tego nie nazwać) z Panem Wojciechem Zalewskim, dla profesjonalnej oceny gier nie powinny one mieć jednak żadnego znaczenia.
Adwokaci diabła mile widziani...
Moje zdanie na temat gier TiSu, wielokrotnie wypowiadane na tym forum, jest takie, że należy rozróżnić od reszty trzy stare systemy drugowojenne, powstałe jeszcze w czasach Dragona, czyli:
- WB-95 ("Wielkie Bitwy 1939-1945") - tak naprawdę to są zasady "Arden 1944" autorstwa Michała Rakowskiego, minimalnie zmodyfikowane przez pana WZ
- W-39 ("Wrzesień 1939") - tak naprawdę to jest "Bzura 1939", ponownie autorstwa Michała Rakowskiego, nieznacznie zmodyfikowana przez pana WZ
- B-35 ("Bitwy II wojny światowej 1943-1945") - jedyny z tych trzech systemów od początku autorstwa pana WZ.
Uważam, że te systemy jakoś się bronią (lepiej czy gorzej - o tym można dyskutować długo i namiętnie). Zwłaszcza z punktu widzenia przeciętnych graczy, którzy mają niewielkie oczekiwania w stosunku do gier. Z konkretnymi grami wydawanymi w tych systemach bywa różnie. Beznadziejne co do zasady są natomiast gry i systemy, które w całości powstały w czasach TiS i są od początku do końca tworem pana Zalewskiego.
Argument odwołujący się do prostoty jako czegoś co wyróżnia WB-95 na tle innych gier jest co najmniej częściowo nietrafiony o tyle, że jest wiele zagranicznych gier o równie prostej mechanice. Kolejna sprawa to tendencja do tworzenia w ramach WB-95 dużych rozmiarów gier, gdzie rozgrywka zaczyna się od długiego i żmudnego rozstawiania. Przez to gra dla przeciętnego odbiorcy wcale taka prosta nie jest, a często bywa żmudna. W przypadku gier zagranicznych jest różnie - są prostsze i trudniejsze, nie da się wrzucić wszystkich do jednego worka.
Argument dotyczący wątpliwości - tutaj też bywa różnie, ale generalnie w przypadku zagranicznych gier częściej to są wątpliwości spowodowane tym, że za pierwszym razem ktoś czegoś nie zrozumiał, co jest naturalne, natomiast same zasady jako takie są dobrze napisane. Innymi słowy, nie wynika to z tego, że zasady są napisane wadliwie i zawierają błędy. Natomiast w przypadku TiS najczęściej pytania i problemy wynikają z tego, że zawierają one błędy i jest dość duża skala tych błędów. Zwłaszcza w przypadku nowych systemów często są one rażące. Demagogia TiSu polega na tym, że usiłuje się zrównywać te dwie sytuacje: mówi się, że skoro przy tamtych grach są wątpliwości, to znaczy tam też są błędy i że tamci wcale nie są lepsi od nas. A skoro są tak samo dobrzy/źli, to po co przepłacać - bo my jesteśmy tańsi. Znowu generalizujemy, bo oczywiście można znaleźć zagraniczne tytuły zawierające błędy, tylko to też jest osobny temat co rozumiemy jako błąd. W każdym razie, średnio rzecz biorąc to jednak w grach TiS zdecydowanie częściej problemy wynikają z obiektywnych błędów i niedoróbek, niedotestowania albo wręcz nietestowania gier i braku korekty i redakcji niż z innych powodów. Z kolei w grach zagranicznych częściej są to naturalne w procesie poznawania gry zjawiska sprowadzające się do tego, że ktoś czegoś nie doczytał albo opacznie zrozumiał, choć i tam zdarzają się błędy i niedoróbki. Natomiast jak już się zdarzają - i to też jest ważna różnica w stosunku do TiS - na ogół nie są rażące.
Master Yoda pisze:Nie chcę też pisać o wpływie na ocenę gier wydawanych przez TiS relacji, jakie niektórzy mają z Panem Wojciechem Zalewskim. Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że niekiedy jakieś zaszłości mają duży wpływ na ocenę tych gier przez niektórych Forumowiczów. Nie wnikam kto ma rację w "sporach" czy "konfliktach" (czy jak by tego nie nazwać) z Panem Wojciechem Zalewskim, dla profesjonalnej oceny gier nie powinny one mieć jednak żadnego znaczenia.
Przedstawianie wszystkich, którzy wyrażają krytyczne opinie na temat gier TiS jako osobistych wrogów pana Zalewskiego to stary i oklepany sposób dyskredytowania dyskutantów. Po pierwsze, to osób wyrażających takie opinie, zarówno na tym forum, jak i gdzie indziej (np. na FB) jest bardzo wiele i większość z nich pisze i mówi to samo. Twierdzenie, że wszystkie te osoby mają krytyczne zdanie na temat produktów TiS z powodu złych relacji z panem Zalewskim jest dość karkołomne i w gruncie rzeczy zabawne. To tak jakby jakaś firma twierdziła, że wszyscy jej niezadowoleni klienci są niezadowoleni, bo mają z nią złe relacje. Po drugie pojawiają się co jakiś czas nowi ludzie (często są to doświadczeni gracze z lat 90-tych, wracający po latach) i oni też są na ogół zaskoczeni negatywnie jakością gier TiS, zwłaszcza jak porównują je do gier Dragona. Oni nie mieli żadnych "złych relacji" z panem Zalewskim ani w ogóle żadnych relacji, bo nie zdążyli ich mieć. Po prostu nie uczestniczyli do tej pory w forach ani w inny sposób w tym hobby, a mimo to wyrażają podobne opinie. Już samo to powinno zrodzić refleksję, że chyba problem leży gdzie indziej.
Jak można przeczytać w tym temacie:
https://strategie.net.pl/viewtopic.php? ... 3&start=45 niedawno na grupie TiS poświęconej systemowi WB-95 pojawił się jakiś gracz, chyba nowy, który po swoim pierwszym zakupie zaczął wyrażać krytyczne opinie dotyczące jakości gier z tego systemu. Wywiązała się dyskusja, w której gracze (w większości chyba jednak zwolennicy gier TiS) zaczęli wyrażać krytyczne opinie, przy czym nie była to jakaś ostra krytyka. I co się stało? Pojawił się pan WZ i cały wątek skasował uznając go za atak na jego osobę. Czy to nie jest paranoja? Mnie też zdarzają się krytyczne głosy pod adresem mojej gry, ale jeśli ktoś uzasadnia swoją opinię i wypowiedź jest merytoryczna, to z nim dyskutuję - jak można się przekonać z lektury działu "Ostrołęka 26 maja 1831". Dla mnie to korzyść, bo mogę poznać co ludzie myślą i czasem skorygować pewne rzeczy w swojej grze. Tak to przynajmniej widzę.
Nie przeczę, że zdarzają się sytuacje, iż dyskusje o grach w internecie, wyjątkowo bywało i na tym forum (choć zawsze staraliśmy się nad tym czuwać), stają się emocjonalne i mało merytoryczne. Na szczęście tego typu zjawiska od dłuższego czasu zagospodarowuje FB i nie jest to udziałem tego forum. Wydaje mi się, że przede wszystkim powinno się dyskutować merytorycznie, tzn. używając konkretnych argumentów i skupiać się na mechanice gier (czyli zasadach) oraz innych ich cechach. Zawsze starałem się do tego dążyć i mnóstwo jest na tym forum takich właśnie dyskusji. Szkoda, że ze strony zwolenników TiS rzadko kiedy można było liczyć na merytorykę (choć zdarzały się chlubne wyjątki). Niemal zawsze występuje też syndrom oblężonej twierdzy.
Proponuję spojrzeć na jeszcze jedną rzecz: mamy u nas na portalu recenzje niemal wszystkich gier Dragona, w tym gier Wojciecha Zalewskiego (pośród gier wielu innych wydawnictw). Zdarzają się też recenzje gier TiS (głównie starszych). Jak to jest, że w sieci właściwie nie ma żadnych porządnych recenzji gier tego wydawnictwa napisanych przez jego zwolenników? Recenzji, gdzie zaprezentowaliby swój punkt widzenia i jakieś konkretne argumenty np. omawiające i oceniające zasady tych gier, pokazujące od tej strony ich zalety. Również na stronie TiS właściwie brak jakichkolwiek materiałów dotyczących gier tego wydawnictwa. Chciałem niedawno sprzedać jakieś starsze tytuły z systemu wrześniowego i choćby zweryfikować czy mam wszystkie żetony - nic nie ma. Jak na ironię, okazuje się, że nasze forum jest (obok BGG) bodaj jedynym miejscem, gdzie coś na ten temat można znaleźć. Co jakiś czas zdarza się też, że przychodzą na to forum ludzie, by pytać się o interpretacje zasad systemów TiS (głównie drugowojennych), bo po wyjaśnieniach udzielanych im przez autora niewiele rozumieją. Ja im oczywiście zawsze staram się pomóc.
Zgadzam się, że gry powinny być oceniane profesjonalnie. Pozwolę sobie zlinkować jedną ze swoich recenzji, napisanych przed wielu laty:
http://portal.strategie.net.pl/index.ph ... Itemid=119
Pozostawiam czytającym ten wątek ocenę profesjonalizmu i rzetelności. Kto będzie tym zainteresowany, może przejrzeć także inne recenzje.
Na koniec, może warto wrócić do gry "Łódź 1914". Chętnie poznam Twoje zdanie na temat okładki. Dla mnie jest ona absurdalna i wygląda to jak strzelanie sobie przez wydawcę w kolano (albo w stopę - jak kto woli). Podobnie założenia systemu o I wojnie światowej wprost skopiowane z systemu o II wojnie światowej. Kompletnie nie rozumiem po co wykonywane są przez TiS takie zabiegi. W ogóle wydawca dawno mógłby uciąć większość tego typu dyskusji i sporów po prostu podnosząc jakość swoich gier. Do poziomu przeciętnego, wcale nie muszą być wybitne. Zapewniam, że zdecydowana większość grających i komentujących planszówki wojenne w Polsce z radością powitałaby taką sytuację, w tym ja również.
Przejrzałem przed chwilą sąsiedni temat o Tannenbergu i posty kolegi Franka Drebina potwierdzają brak jakichkolwiek racjonalnych argumentów za kupnem tych gier - bo przecież Łódź będzie miała te same zasady. Można wręcz stwierdzić, że kolega Frank, oględnie mówiąc, był zirytowany 
