Niedawno miałem okazję po raz kolejny zagrac Holendrami, tym razem ku własnemu zaskoczeniu pobiłem pod koniec wszelkie rekordy rozwoju własnego państewka. Mnóstwo fabryk, masa kolonistów, bardzo dużo miast, ludnych, bogatych, produkujących wszystko co się da, w większości Custom House'y sprzedające od razu towary do Europy, tak aby nie obniżac cen. Produkcja i sprzedaż coats osiągnęła już takie rozmiary, że cena chwilowo spadła do 0 czyli jak ustawię Custom House, żeby sprzedawał je do Europy to on je sprzedaje za 0. Towaru tyle, że za darmo rozdają
Udało mi się też pokonac przeciwników komputerowych i zając ich najlepsze miasta. Armia jest dosc spora, niezbyt wiele mam artylerii, nie mam też zbyt licznej floty, co zawsze sobie ceniłem w poprzednich rozgrywkach, pod koniec ok. 20 okrętów wojennych: fregat i floty kaperskiej było standardem, nie licząc floty handlowej (galeonów i merchantment'ów). Oczywiście rozgrywka odbyła się na najwyższym poziomie czyli Viceroy
Nie rozwodząc się zbytnio nad swoimi przewagami, przejdę do ciekawszych spraw i wniosków z rozgrywki.
Z początku kluczem do sukcesu okazali się traperzy i pozyskiwanie skór, które sprzedawałem do Europy i to w dużych ilościach. Okolica obfitowała w ten surowiec, więc dosc szybko wyszkoliłem traperów i zorganizowałem produkcję. Skóry nie są z początku nadmiernie drogie, ale ich cena nie spada tak szybko i występują dosc powszechnie. Tereny, gdzie występują, obfitują również w żywnosc, więc w razie potrzeby można się czasowo przerzucac z produkcją. Drugim takim surowcem, na który na początku często się stawia - przynajmniej ja tak robiłem - jest srebro, które jest bardzo drogie z początku, ale jego ceny szybko spadają wraz ze zorganizowaniem produkcji i regularnych jego dostaw do Europy. Podsumowując, doszedłem do wniosku, że skóry mimo, że tańsze, w dłuższej perspektywie opłaca się bardziej produkowac w pierwszej fazie rozgrywki. Mimo, że początkowo cena skór była 4-krotnie niższa niż cena srebra (5 do 20), wkrótce zorganizowałem na tyle intensywną produkcję, że dochód ze skór był taki jak z wydobycia srebra, przy tym był to dochód stały, który długo zasilał kasę. Dosc szybko do uzyskałem też możliwosc budowy Custom House'ów co zapobiegło spadkom cen skór w momencie, gdy najbardziej mi to groziło i co za tym idzie zapobiegło spadkowi moich dochodów. Z czasem udało mi się też zorganizowac wydobycie srebra. Miałem już wtedy Custom House'y więc ceny jego nie spadały zbyt szybko i długo utrzymywały się na przyzwoitym poziomie. Jeszcze w latach 80. XVII wieku wydobycie było opłacalne, przestało byc dopiero koło roku 1700. We wcześniejszych rozgrywkach spadek cen srebra był dużo szybszy i pod tym względem ta rozgrywka jest również wyjątkowa.
Udało mi się z początku podbic kolonie francuskie, dosc dobrze zaopatrzone i właśnie zbudowane na terenach obfitujących w skóry, czyli historycznie, a la Canada, rejon Wielkich Jezior i zatoki Hudsona. Potem jednak nastąpił okres spokoju ze strony innych potęg europejskich, które zbytnio nie ingerowały w rozwój mojego państewka, dzięki czemu miast na zbrojenia dużo więcej środków można było przeznaczyc na produkcję. Naprzykrzali mi się za to z czasem Indianie. O ile początkowo trwała zgodna koegzystencja, udało mi się wykorzystac prawie wszystkie indiańskie wioski w okolicy do przeszkolenia kolonistów, to z czasem, wraz z rozrostem miast, miejsca zaczęło brakowac, zaczęły się rajdy indiańskie na miasta, co na dłuższą metę było trudne do zniesienia, bo o ile kradzież towarów nie stanowiła aż takiego problemu to niszczenie poszczególnych budynków, tak pracowicie konstruowanych już owszem. Z czasem niestety musiałem rozwiązac problem Cherokee i Irokezów, niszcząc kilka pobliskich wiosek, z którymi miałem konflikty natury ekonomicznej i które okupowały ciekawe gospodarczo obszary. Na zakończenie "rozwiązywania problemu idniańskiego" zniszczyłem buntującym się stolice, co automatycznie ich uspokoiło i ci którzy przeżyli utrzymywali następnie bardzo dobre stosunki ochoczo nabywając z czasem wyroby europejskiej cywilizacji czy to w postaci wody ognistej czy owych coatsów, których podli Europejczycy mieli już dosc, a Indianie i owszem kupowali nieźle płacąc (zysk bez podatku).
Na koniec zacząłem rozwijac kontakty handlowe ze znajdującymi się nieco dalej Aztekami, którym również zniszczyłem stolicę, aby się nie buntowali w razie konfliktów. W ostatnich fazach gry interesujący bywał również handel z obcymi koloniami (można to robic dopiero po tym jak ma się właściwego człowieka w Kongresie, normalnie obowiązują bowiem standardowe zasady merkantylizmu, czyli handlowac z innymi koloniami nie można).
Z ciekawszych rzeczy, z czasem miałem kilka miast produkujących dużą liczbę żywności, a w tej grze jak wiadomo z żywności "powstają" nowi koloniści. Z czasem zauważyłem, że jest to chyba najlepsza metoda rozrostu demograficznego, w dodatku duża ilośc żywności, jej nadmiary, pozwalają rozwinąc hodowlę koni, tak potrzebnych wojsku. Jednym słowem, wykorzystałem tę drogę rozrostu populacji, w dodatku z czasem rozbudowując oddziały dragonów, które łatwo mogły regenerowac straty podczas walki. Inne znane drogi rozrostu populacji to jak wiadomo:
- kościoły, które "produkują" krzyże co ściąga imigrantów, czyli imigracja, tutaj bonusy mają Anglicy, którzy łatwiej pozyskują imigrantów, za mniejszą liczbę krzyży
- misje u Indian, misjonarze "przysyłają" nowo ochrzczonych do pracy w koloniach, trzeba tylko zakładac misje w wioskach znajdujących się blisko miast. Metoda typowa dla Francuzów, którzy mają ogólnie bonusy za koopoerację z Indianami.
Podsumowując, udało mi się wykorzystac bonusy handlowe mojej nacji (czyli Holendrów), z czasem udało mi się prowadzic w stosunku do Indian politykę umożliwiającą owocną wymianę handlową, typowo jak Francuzi. W środku gry musiałem niestety zniszczyc parę wiosek, aby zapewnic sobie przestrzeń życiową, czyli zachowanie typowe dla wszystkich nacji poza Francuzami.
Na obecną chwilę (rok 1717) stan kasy osiągnął 360 000. Najdroższy statek wojenny - Fregata - kosztuje 5000 i z początku gry jest to kwota astronomiczna
Co turę custom house'y, których jest w sumie ok 20 dokonują transakcji, przysparzając skarbowi dochodu. I tu również kolejna refleksja - gdybym musiał to wszystko rozwozic, połowa gry byłoby to dowożenie towarów, tak że widac jak zbawiennym rozwiązaniem są custom house'y. Tak samo nie wyobrażam sobie dowożenia towarów w takich ilościach do Indian, jak to trzeba by robic grając Francuzami. Holenderskie metody handlu na dłuższą metę są koniecznością
Po koniec gra jak wiadomo dłuży się, tury stają sie coraz dłuższe, mamy z reguły ponad 100, a czasem ponad 200 jednostek do ruszenia i to jest jej wada. O ile z początku jest biednie, ale ciekawie, masa możliwości, niezagospodarowane, atrakcyjne obszary, które czekają na swoich kolonizatorów-ujarzmicieli
, o tyle z czasem na częsc gości klika się pomijając ich ruchy, działania stają się coraz bardziej schematyczne i szablonowe. To jest niestety wada tej gry, choc obecnie przy takich możliwościach jakie są w nowszych grach, z pewnością wprowadzenie autopilota do części czynności upłynniłoby grę.
Podzielcie się wrażeniami.
choc kolonizacja bardzo mi się podobała. Pamietam ,że spotykało sięw czasie eksploracji rózne ludy takie jak np. Aztekowie Inkowie ( Czyżbym grywał Hiszpanami ? Jakie wobec tego bonusy temu towarzyszyły ?)
, tylko trzeba się było ręcznie pobawic. Handel z obcymi koloniami też pod koniec wyglądał całkiem sensownie, mimo, że to był zdaje się najtrudniejszy poziom (Viceroy).