Wywiad z Jakubem Politem - pytania

[Raleen]

W najbliższym czasie będziemy robić wywiad z dr hab. Jakubem Politem, specjalizującym się w historii Chin i Dalekiego Wschodu, autorem m.in. książki "Chiny 1946-1949" w serii HB.
Gdyby ktoś z Was miał jakieś pytania i chciał je zadać, zapraszam do wpisywania ich tutaj. Można mi je także przesłać na PW.
Temat jest aktualny do najbliższej niedzieli (czyli do końca weekendu).

[de Morney]

1. Czy w swoich planach uwzględnia także napisanie publikacji poruszających tematykę wcześniejszych epok?
2. W jaki sposób pracuje z literaturą i źródłami napisanymi po chińsku? Wspiera się tłumaczami czy samodzielnie posługuje się tym językiem? A może wyszukuje opracowań w innych językach?

[Torgill]

1. Co było decydującym czynnikiem porażki Kuomintangu z wojskami komunistycznymi?

[Raleen]

To i ja dorzucę jabu coś do koszyka z pytaniami:

Co sprawiło, że zaczął się Pan interesować historią Chin?

[Samuel]

Dla zachęty dodam, że Kuba - mój Kolega nie tylko z pracy i ze studiów, ale jeszcze z liceum - jest naprawdę wybitnym specjalistą w dziedzinie nie tylko polityki (biografia Czang Kaj Szeka), ale też autorem monumentalnego opracowania wojny chińsko-japońskiej 1937-45 i skromniejszego, poświęconego chińskiej wojnie domowej 1946-1949. Myślę, że warto mu zadać nawet dość dogłębne pytania natury historyczno-wojskowej, niekoniecznie pozostawać przy kwestiach ogólnych.

[Torgill]

2. Ile czołgów Panzer I zakupiły od III Rzeszy Chiny? Czy wiadomo coś o ich użyteczności w boju?
3. Czy Czang miał szansę pokonać komunistów? Jeśli tak to kiedy najbardziej?
4. Czy Chińczycy używali samobójców do walki z japońskimi pojazdami pancernymi?
5. Czy Japończycy mieli szanse wygrać z nacjonalistycznymi Chinami? Jeśli tak, to kiedy najbardziej?
6. Co zdecydowało w japońskiej porażce po Changshna?
7. Czy w walkach o Szanghaj chińskie lotnictwo dawało radę przeciwko Japończykom?
8. Jak bardzo Japończycy używali jeszcze kawalerii podczas walk w Chinach?
9. Jakiego regulaminu piechoty używała piechota KMT? Na jakim się wzorowała? Czy jądrem drużyny piechoty był km, dookoła którego budowano pozostałą część drużyny?
10. Armia którego z Warlordów miała największą wartość bojową i dlaczego?

[Telamon]

2. Ile czołgów Panzer I zakupiły od III Rzeszy Chiny? Czy wiadomo coś o ich użyteczności w boju?
3. Czy Czang miał szansę pokonać komunistów? Jeśli tak to kiedy najbardziej?
4. Czy Chińczycy używali samobójców do walki z japońskimi pojazdami pancernymi?
5. Czy Japończycy mieli szanse wygrać z nacjonalistycznymi Chinami? Jeśli tak, to kiedy najbardziej?
6. Co zdecydowało w japońskiej porażce po Changshna?
7. Czy w walkach o Szanghaj chińskie lotnictwo dawało radę przeciwko Japończykom?
8. Jak bardzo Japończycy używali jeszcze kawalerii podczas walk w Chinach?
9. Jakiego regulaminu piechoty używała piechota KMT? Na jakim się wzorowała? Czy jądrem drużyny piechoty był km, dookoła którego budowano pozostałą część drużyny?
10. Armia którego z Warlordów miała największą wartość bojową i dlaczego?

Zasadniczo na większość z tych pytań można znaleźć odpowiedzi w książce Polita "Gorzki triumf. Wojna chińsko-japońska 1937-1945". Rozumiem jednak iż odpowiedzi na Twoje pytania, Torgilu, mają na celu przybliżyć zagadnienie wojny ludziom nie zaznajomionym z tematem.

Ps. "Klika" z Guangxi miała najlepiej wytrenowaną armię (z wojsk Warlordów).

[Mariusz]

Co jest dla Pana najważniejsze przy pisaniu książek?

Których autorów z serii HB ceni Pan najbardziej i jaki jest przepis na dobrego HB-eka?

Których polskich historyków ceni Pan najbardziej? Czy byli tacy, na których się Pan w jakiś sposób wzorował w swoim pisarstwie i pracy naukowej?

[Raleen]

Telamon, myślę, że przynajmniej na część spośród pytań Torgilla wiele osób chętnie usłyszałoby odpowiedzi nawet jeśli jest to poruszone w tej książce. W wywiadzie zawsze można powiedzieć pewne rzeczy, które niekoniecznie nadają się do publikacji naukowej czy nawet popularnonaukowej. Jest to inna forma wypowiedzi. Jeśli ktoś potrafi ją wykorzystać, można dużo zyskać także u czytelników bądź potencjalnych czytelników.

[Telamon]

Rozumiem - dałem temu wyraz w części mego komentarza.
Skoro tu jestem to może zadam prostsze pytanie:

"O czym będą następne Pańskie książki?".

[jabu]

Witam,

Zasadniczo na większość z tych pytań można znaleźć odpowiedzi w książce Polita "Gorzki triumf. Wojna chińsko-japońska 1937-1945".

Jest wręcz przeciwnie. Zasadniczo na większość z tych pytań nie można znaleźć odpowiedzi w książce "Gorzki triumf. Wojna chińsko-japońska 1937-1945".
Z wymienionych 9 pytań, bez względu na to, czy mamy za sobą lekturę tej monumentalnej publikacji, czy nie, czytelnik dalej nie będzie znał odpowiedzi na pytania 2, 4, 7, 8, 9 lub będzie miał co najwyżej jedynie w pewnym, ale niepełnym stopniu przybliżone tematy, które Torgill, najwyraźniej czytając książkę, postanowił rozwinąć poprzez wymienione pytania.
To doskonała praca, ale nie przypominam sobie, aby zawarto w niej informacje o tym jak i na ile sprawdziły się w boju wozy PzKpfw I, czy strona chińska używała „ludzkich bomb” jak to podawano w ówczesnej prasie - do zwalczania japońskich czołgów, jakiego typu regulaminu (zasadniej byłoby zapytać – regulaminów) używała piechota KMT oraz danych obrazujących natężenie wykorzystania kawalerii przez stronę napastniczą w konflikcie. Pytanie o kaem w drużynie piechoty bardzo zasadne, jeśli przypomnieć, że mamy zdjęcia nie tylko drużyn ale nawet całych plutonów, także np. z takich dywizji jak 88., gdzie teoretycznie nie powinno tego być - na których widać cały, kilkunasto czy nawet kilkudziesięcioosobowy pododdział uzbrojony w całości w Thompsony M1921 lub w Mausery C-96, ale nie wykazujący na stanie ani jednego kaemu.
To bardzo przemyślane pytania, które m.in. nasuwają się jeśli ktoś rzeczywiście dokonał heroicznego wyczynu i przeczytał tę obszerną pracę.
Trogill – bardzo dobrze, że je zadałeś. Jakub Polit będzie zachwycony. Duży plus dla Ciebie.

Pozdrawiam,
jabu

[Telamon]

Martwi mnie jedynie to czy Jakub Polit będzie w stanie w zadowalającym stopniu odpowiedzieć na bardziej "militarno-techniczne" pytania. W "Gorzkim triumfie" w takich kwestiach popełniał drobne błędy. Najlepiej czuł się w tematach bardziej politycznych bądź personalnych.
Z drugiej strony od "Gorzkiego Triumfu" minęło kilka lat. Zapewne autor zgromadził nieco nowych materiałów. Skorzystam zatem z okazji i do poprzedniego pytania dodam kolejne.

1. Jak przedstawiały się losy tankietek L3, które trafiły na wyposażenie wojsk Kuomintangu

2. Jakiego typu ciężarówek używał ANR w okresie wojny. Problem małej ilości tych pojazdów był wielką bolączką Republiki. Czy - pomimo zacofania - próbowano uruchomić produkcję własnych ciężarówek. Choćby prymitywnych.

3. Jak wyglądały chińsko-tajskie relacje (militarne, wywiadowcze i polityczne). Czy planuje Pan być może napisać jakąś książkę o losach Tajlandii podczas II wojny światowej?

[jabu]

Martwi mnie jedynie to czy Jakub Polit będzie w stanie w zadowalającym stopniu odpowiedzieć na bardziej "militarno-techniczne" pytania.

Będzie w stanie. Zapewniam. To tęga głowa.
A tak na marginesie, tytułem czystego uzupełnienia. Jak już jesteśmy przy tych „ludzkich bombach” używanych z braku konwencjonalnych środków przeciw japońskim czołgom…
Oczywiście chwyta się podobnych środków ten, kto przegrywa.
Niemniej pamiętajmy, że po między majem 1936 r. a listopadem 1937 r. KMT miał nie tylko więcej dział przeciwpancernych (dalej ppanc.) niż suma wszystkich sił japońskich na kontynencie stałym. Miał ich więcej niż w ogóle wszystkie siły zbrojne cesarstwa w tym przedziale czasowym, razem wzięte z każdego zakątka.
Zmieniło się to dopiero w grudniu 1937 r., ale też tylko wówczas, gdy Japończycy podliczyli i szybko wciągnęli na stan zdobyczne armaty ppanc.
Znana jest np. japońska fotografia z grudnia tego roku z samymi tylko zagarniętymi pod i w Szanghaju PaK 35/36 kal. 37 mm, których widać na zdjęciu ok. 65 egz.

Pozdrawiam,
jabu

[jabu]

Pamiętajmy też, że te japońskie czołgi nie stanowiły dla KMT aż takiego problemu. I nie mam na myśli jakości, z której się często szydzi. Mam na myśli ich ilość.
Japończycy podbijali Chiny pomiędzy lipcem 1937 r. a kwietniem 1944 r. z użyciem niemal wyłącznie dwóch typów czołgów. Symbolicznej jak na rozległość terenu działań ilości ok. 120-130 lekkich/średnich Typ 89 (nie licząc uzupełnień) oraz wspierających te ostanie ok. 110-120 czołgów rozpoznawczych Typ 94 (określanych powszechnie, acz raczej błędnie – tankietkami), których utracono najwięcej. Możliwe, że rozpoznawczych Typ 94 występowało nieco więcej. Pojawiały się bowiem dodatkowo na stanie niektórych japońskich DP m.in., ale nie tylko, pod postacią dywizyjnych kompanii pancernych w sile (etatowo a więc teoretycznie) 7 maszyn każda.
Był jeszcze z tuzin lekkich Typ 95 użytych jednak jeden jedyny zdaje się raz, podczas walk o Chahar w lipcu 1937 r. i to wszystko (o samochodach pancernych już nic nie piszę. Te biły się tylko w miastach lub operowały po liniach kolejowych prawie wyłącznie je nadzorując).
Jak widać – to nie był pancerny potop jak u nas np. w kampanii 1939 r.: z jednej strony fala ponad 2.500 pojazdów pancernych z zachodu, wsparta niebawem jeszcze większym pancernym zalewem, tym razem ze wschodu.

Pierwsza większa ilość japońskich czołgów w Chinach to dopiero wiosna 1944 r. i słynna operacja Ichi-Go. Może trudno w to uwierzyć, ale dopiero wówczas po raz pierwszy na jakimkolwiek chińskim froncie pojawiły się średnie Typ 97. Od razu w obu wersjach. Starszej i nowszej - Shinhōtō. Wcześniej ich nie było. Nawet pojedynczego egzemplarza do testów.
Ale nawet wówczas wszystkich tych skomasowanych w tej konkretnej ofensywie japońskich czołgów nie było więcej, wliczając nadesłane w toku operacji uzupełnienia, niż suma wjeżdżających do nas w 1939 r . PzKpfw III i IV.

W dużej mierze zapomnijcie, co serwują Wam chińskie filmy wojenne. Nawet tak dobre jak Nanjing! Nanjing! W reż. Chuan Lu z 2009 r., gdzie sobie jeździ bardzo fajnie filmowany przez twórców lekki Ha-Go. Ten ostatni chyba nawet wymienia ogień z unieruchomionym chińskim Vickersem E, udającym wrak.
https://www.imdb.com/title/tt1124052/?ref_=ttrel_rel_tt
To ostatnie to też bajka. Przypuszczalnie podczas całej wojny (czy raczej serii konfliktów, które złożyły się na wojnę) między 1931-1945 r. nie doszło do ani jednej bezpośredniej konfrontacji między czołgiem chińskim i japońskim (z rozszerzeniem na samochody pancerne, czy w ogóle na pojazdy pancerne obu stron). Może to trochę szokujące, ale tak prawdopodobnie było, przy czym to nie autoryzowana wypowiedź z mojej strony, gdyż i sam front pozostaje mi bliżej nie znany.

Pozdrawiam,
jabu

[Torgill]

Torgill – bardzo dobrze, że je zadałeś. Jakub Polit będzie zachwycony. Duży plus dla Ciebie.

Pozdrawiam,
jabu

A dziękuję
Dzięki wielkie za Twoje posty i dodatkowe informacje. Szczególnie ciekawa z tymi "walkami" czołgów.
Z tego, co wiem Ha Go były na kontynencie, ale nie w Chinach "właściwych", a w Mandżurii.