Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Od wybuchu rewolucji francuskiej (1789) do roku 1900.
Awatar użytkownika
Congress Guardsman
Tambour
Posty: 5
Rejestracja: czwartek, 22 lutego 2018, 14:14
Lokalizacja: Wrocław

Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: Congress Guardsman »

Witam.

Nazywam się Paweł i na otóż forum dostałem się kuchennymi drzwiami za namową znajomego ( ;) ), jakobym tutaj mógł odnaleźć odpowiedzi na pytania mnie nurtujące - mianowicie jedno pytanie, ale do rzeczy.

Noc Listopadowa jaka była - każdy kto się nią interesuje wie. "Sprzysiężenie Wysockiego i Noc Listopadowa" W. Tokarza to jedno z podstawowych opracowań na ten temat, zaś pobieżnie możemy w sieci odnaleźć kilkadziesiąt artykułów i felietoników na temat Nocy Listopadowej. W każdym z nich natomiast możemy wyczytać następującą narrację:

[...] Momentem zwrotnym Nocy Listopadowej stało się zdobycie przez warszawski lud Arsenału. Nastąpiło to ok. godz. 21 przy współudziale żołnierzy 4. pułku piechoty. Po północy jednostki Wojska Polskiego popierające insurekcję razem z uzbrojonym ludem opanowały rejon Starego Miasta, Arsenału i Powiśla, kontrolując także mosty oraz Pragę.

Z kolei oddziały rosyjskie i jednostki polskie wierne wielkiemu księciu Konstantemu znajdowały się na północy w okolicach pl. Broni oraz na południu w al. Ujazdowskich, gdzie dowodził sam ks. Konstanty. Neutralne jednostki polskie stały na placach: Bankowym, Saskim i Krasińskich.

W ciągu nocy powstańcy opanowywali kolejno: Leszno oraz place Bankowy i Saski. Ok. godz. 8 rano w ich rękach znajdowało się już całe miasto z wyjątkiem pl. Broni i al. Ujazdowskich. Wielki książę Konstanty nie zdecydował się na szturmowanie stolicy i wycofał wierne sobie oddziały do Wierzbna.[...]"


Za: http://www.blogmedia24.pl/node/65602

Pytanie zatem brzmi - o jakich polskich jednostkach mowa? Jakie jednostki pozostawały wierne Wielkiemu Księciu Konstantemu, zaś które były neutralne? Czy byli to poszczególni żołnierze czy całe pułki?
Z części podobnych felietoników i większych opracowań wyczytać możemy, że "wierne Konstantemu oddziały polskie opuszczają wraz z nim Warszawę, natomiast później oddziały po rokowaniach z WKK wracają do Warszawy".

Liczę, że na tym forum znajdę ludzi którzy będą potrafili, może za sprawą polemiki uzgodnić wraz ze mną o jakich polskich jednostkach mowa.

Pozdrawiam!
Awatar użytkownika
Raleen
Colonel Général
Posty: 43341
Rejestracja: czwartek, 22 grudnia 2005, 14:40
Lokalizacja: Warszawa
Has thanked: 3919 times
Been thanked: 2489 times
Kontakt:

Re: Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: Raleen »

Witaj!

Cieszę się, że do nas trafiłeś (pozdrowienia dla znajomego ;) ).

Temat powstania listopadowego ogólnie jest mi bliski, ale co do Nocy Listopadowej akurat mniej się tym do tej pory zajmowałem. Publikację Tokarza oczywiście ogólnie kojarzę i ona chyba jest tu najbardziej szczegółowa, tak jak napisałeś.

Chętnie podyskutuję i pogrzebię w temacie, choć potrzebowałbym trochę czasu (także ze względu na inne rzeczy, którymi się aktualnie zajmuję).

Odnośnie tego wpisu na blogu, może chodzi o to, że były oddziały, których dowódcy w trakcie Nocy Listopadowej byli niezdecydowani, wahający się i stąd określenie ich jako neutralne. Mogli w jakiejś fazie działań być niezdecydowani, a potem dojść do wniosku, że warto się przyłączyć do sprawy. Czytałem np. nie tak dawno temu biografię gen. Krukowieckiego autorstwa Michała Swędrowskiego (M. Swędrowski "Portret człowieka zapalczywego. Generał Jan Krukowiecki w powstaniu listopadowym") i tam można zaobserwować takie postawy jak na dłoni, nie tylko u Krukowieckiego. Generalnie wyczekiwanie... To takie moje przypuszczenie przy pierwszym podejściu do tematu z marszu.

Natomiast z tego co rozumiem raczej nie chodzi o szeregowych żołnierzy, jeśli już to o postawie oddziału mogła zdecydować kadra dowódcza, także niższa.
Panie, weźcie kości w rękę i wyobraźcie sobie, że gracie z królem Kastylii, i rzucając je na stół zdajecie wszystko na los bitwy. Jeśli dopisze wam szczęście, zrobicie najlepszy rzut, jaki kiedykolwiek uczynił król na ziemi; a jeśli rzut wam się nie powiedzie, inaczej nie odejdziecie z gry, jak z honorem.

Gil de Osem do króla Portugalii Jana I Dobrego przed bitwą pod Aljubarrotą (14.VIII.1385)
Awatar użytkownika
Congress Guardsman
Tambour
Posty: 5
Rejestracja: czwartek, 22 lutego 2018, 14:14
Lokalizacja: Wrocław

Re: Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: Congress Guardsman »

Witam.

Dziękuję za pierwszą odpowiedź, natomiast czuję się zobligowany do małego sprostowania zanim ruszymy Panowie dalej ;)
Raleen pisze:Odnośnie tego wpisu na blogu, może chodzi o to, że były oddziały [...]
Spokojnie, spokojnie :) Wpis z cytowanego przeze mnie bloga jest tylko i wyłącznie przykładem. Chodzi o to, że wpisując w Google frazę "noc listopadowa", możemy przeczytać kilkadziesiąt artykułów o Nocy Listopadowej 1830, w których padają identyczne słowa odnośnie "jednostek wiernych W. ks. Konstantemu". Także to traktujmy tylko jako przykład :)

Także odnośnie spodziewanej odpowiedzi - potrzebowałbym konkretów, koniecznie z podaniem źródła! Jacy żołnierze, pułki, dowódcy, itp., itd.

Pozdrawiam! :)

PS. Jestem w trakcie czytania "Armii Wielkiego Księcia Konstantego" M. Trąbskiego - jeśli wyczytam tam coś ciekawego na pewno się podzielę informacją!
Awatar użytkownika
Congress Guardsman
Tambour
Posty: 5
Rejestracja: czwartek, 22 lutego 2018, 14:14
Lokalizacja: Wrocław

Re: Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: Congress Guardsman »

O, i proszę - przypadkowo dostał się w moje ręce artykuł Tomasza Strzeżka z czasopisma Echa Przeszłości (r. 2007) pt. "Udział kawalerii Królestwa Polskiego w Wielkim Tygodniu Polaków (29 XI - 5 XII 1830 r.)". A w nim czytamy:

"[...] Po stronie Konstantego opowiedział się pułk strzelców konnych gwardii, szkoła podchorążych jazdy oraz żandarmeria (40 stacjonujących w stolicy). Najzacieklej zwalczali powstańców szaserzy gwardii. Oficerowie pułku tłumaczyli to brakiem informacji o sprzysiężeniu, jego dążeniach i o planowanym powstaniu. Tak naprawdę, świadomie nie szukali kontaktu ze sprzysiężeniem, a po 29 XI znaleźli się wśród oddziałów wiernych Konstantemu. [...]"

Str. 119 (link: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Ech ... 11-131.pdf)

Oto pierwsze cegiełki w tej układance :) Mowa w artykule co prawda jedynie o formacjach kawalerii. Natomiast co z lojalną Konstantemu piechotą? Innymi formacjami?

Pokaże czas i mam nadzieję Panowie - temat jest o tyle ciekawy, że nigdzie o tym nie wyczytacie w podany "na dłoni" sposób - a szkoda.

Pozdrawiam!
Santa
Sergent-Major
Posty: 164
Rejestracja: środa, 8 maja 2013, 12:45
Been thanked: 4 times

Re: Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: Santa »

Po stronie Konstantego na pewno opowiedziała się większość pułku grenadierów gwardii. Spiskowcom udało się oderwać, bodaj 5 z 16 kompanii tej jednostki, którą wierny przysiędze Żymirski, poprowadził do wielkiego księcia.

Więcej informacji na temat zachowania jazdy możesz znaleźć we wspomnieniach Napoleona Sierwaskiego, syna generała, który służył w strzelcach konnych gwardii. Na temat zachowania wojska w Noc Listopadową, możesz też przejrzeć wspomnienia Zamoyskiego, Chamskiego oraz artykuły w zbiorówce o Powstaniu Listopadowym. Jak zajrzę do swojej magisterki to mogę Ci podać więcej informacji.
Awatar użytkownika
Congress Guardsman
Tambour
Posty: 5
Rejestracja: czwartek, 22 lutego 2018, 14:14
Lokalizacja: Wrocław

Re: Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: Congress Guardsman »

Santa pisze:Po stronie Konstantego na pewno opowiedziała się większość pułku grenadierów gwardii. [...]
A czy mógłbym poprosić o źródło takich zapewnień? :)
Santa pisze:Jak zajrzę do swojej magisterki to mogę Ci podać więcej informacji.
Czekam z niecierpliwością! :mrgreen:

Pozdrawiam!
Awatar użytkownika
cdc9
Generał Broni
Posty: 5618
Rejestracja: czwartek, 23 marca 2006, 09:23
Lokalizacja: Bydgoszcz

Re: Lojaliści w Wojsku Polskim w czasie Nocy Listopadowej

Post autor: cdc9 »

Proponuję sięgnąć do "Powstanie Listopadowe 1830-1831. Dzieje wewnętrzne. Militaria. Europa wobec powstania.", red. Władysław Zajewski, PWN W-wa 1990.
Jest tam rozdział pt. Noc Listopadowa.
Sprawa jest opisana dość szczegółowo na kilkunastu stronach.
Pokora i uległość tylko do wzmocnienia i utrwalenia niewoli prowadzi.

Józef Piłsudski (24 września 1895 r.)
ODPOWIEDZ

Wróć do „Historia XIX wieku”